Wat is er nodig om 10 miljard (menselijke) monden te voeden in 2050 zonder de leefbaarheid van onze planeet te schaden? Het wordt omschreven in het EAT-Lancet rapport, een internationaal wetenschappelijk rapport, waarin wordt gezocht naar de ideale combinatie tussen gezondheid en duurzaamheid. Op basis hiervan zijn de zogeheten Greendish 2050 guidelines samengesteld. Hadden vroeger vrijwel alle gerechten van een chef een basis van vlees of vis, de huidige trend gaat nog net iets verder dan het mooie en inmiddels omarmde 80-20 principe. Vier van de zeven gerechten moeten vegetarisch zijn. Reden om te kiezen voor veel groente, veel volkoren en bij voorkeur niet-dierlijke eiwitcomponenten. Vlees, vis en zuivel worden vaak alleen ingezet als smaakmaker.
Reduceren kun je leren
Vegetariërs eten geen vlees of vis, veganisten gaan nog een stapje verder en staan helemaal geen dierlijke producten toe in hun leven. Ze eten dus bijvoorbeeld ook geen honing en dragen geen leren schoenen. Flexitariërs zijn juist wat gematigder: ze kiezen er bewust voor om enkele dagen per week geen vlees of vis te eten. En dan is er nog een heel grote groep van mensen die best minder vlees willen eten, maar het gewoon (nog) heel erg missen in hun gerecht. De oplossing? ‘Reducetarian’ worden. Dat betekent wel een vlees- of viscomponent in de maaltijd, maar dan hooguit als smaakmaker of klein onderdeel. Mooie voorbeelden zijn de recepten Ratatouille met peer, freekeh, ansjovisbeignets en tomatenjam, waarin weinig ansjovis heel veel smaak geeft en de Tomatensalade met paprika en Natuurvleesbiefstuk, waarin gekozen is voor een bescheiden stukje eerlijk Natuurvlees.
Kaas is altijd een beetje een discussiepunt. Want kaas is van origine van zuivel gemaakt en daarmee niet veganistisch. Daar komt bij dat kaas ook niet per se vegetarisch is: sommige reguliere kazen zijn de ene keer wel vegetarisch en de andere niet. Dit is afhankelijk van het soort stremsel dat gebruikt is. Dat kan soms een dierlijk stremsel zijn, een keuze die de kaasproducent vaak maakt op basis van prijs.
Gelukkig komen er steeds meer prima kazen in omloop die wél echt altijd vegetarisch zijn. En er zijn zelfs veganistische kazen. De greek white van Violife bijvoorbeeld, is hét vegan alternatief voor feta of witte kaas. Hij heeft een volle smaak en een perfecte structuur.
Naast steeds populairdere producten als bulgur, couscous en parelgort is freekeh in opkomst. Het is een jonge, groene tarwesoort uit het Midden-Oosten, die onrijp wordt geoogst. Door de vroege oogstfase is freekeh super voedzaam: het is rijk aan eiwitten, vitamines en mineralen. Na het oogsten worden de graankorrels direct en nog op het land geroosterd. Het resultaat is een rokerige, wat nootachtige smaak.